Omdat PTSS door de brandweer niet wordt erkend als beroepsziekte, worden brandweermensen die PTSS hebben gekregen door hun werk en daardoor uitvallen, gekort op hun salaris. Brandweerlieden moeten zelf voor psychologische hulp zorgen en raken verwikkeld in lange juridische procedures.

In 2015 beloofde de Nederlandse brandweertop onderzoek te doen naar de omvang van PTSS én de ondersteuning aan getraumatiseerde brandweerlieden te verbeteren. Maar nog steeds blijkt de brandweer amper zicht te hebben op het probleem. De laatste landelijke inventarisatie dateert uit 2018, en leverde zeventien PTSS-gevallen op. Daarna is nooit meer nieuw onderzoek gedaan. Ook op dit moment hebben verreweg de meeste veiligheidsregio’s geen zicht op het aantal getraumatiseerde brandweermensen in hun korps, blijkt uit een rondgang van Zembla.

Uitzondering is Amsterdam-Amstelland, dat in 2022 een tijdelijke ‘coulanceregeling’ opende voor PTSS’ers, waardoor zij niet worden gekort op hun salaris. Daar meldden zich tot dusver 43 mensen. “Ik denk dat als wij geen regeling hadden gehad, dan hadden wij het aantal hier ook niet geweten”, aldus Van Lieshout. De Amsterdamse commandant denkt dat het er nog meer zijn. “Omdat niet iedereen het wil melden, en sommige mensen ook niet weten wat het is.”

Doordat de 25 veiligheidsregio’s autonoom zijn, ontbreekt landelijk beleid. Zo zijn er naast Amsterdam vier andere veiligheidsregio’s met een financiële regeling. In alle andere regio’s ontbreekt die. Slechts één regio - Rotterdam-Rijnmond - heeft een psycholoog in dienst. In 2016 kwam de brandweer nog met een belangrijk, landelijk initiatief: het Steunpunt Brandweer. Dit was bedoeld als een landelijk, laagdrempelig loket waar brandweermensen en hun familieleden voor hulp en advies terecht konden. De eerste twee jaar werd het steunpunt gesubsidieerd. Nadat de subsidie stopte, haakte de ene na de andere veiligheidsregio af. Een aantal regio’s zegt de ondersteuning van brandweermensen liever zelf te willen regelen. Van de 25 regio’s zijn er nu nog maar drie aangesloten.

De directeuren van twee grote veiligheidsregio’s, Amsterdam-Amstelland en Rotterdam-Rijnmond, geven in Zembla toe dat de nazorg jarenlang tekortschoot. Zij roepen de andere regio’s nu op tot landelijke erkenning van PTSS als beroepsziekte. Het is nog onduidelijk of die landelijke erkenning er gaat komen. Daarvoor is tenminste een meerderheid van de veiligheidsregio’s nodig. Maar buiten Amsterdam en Rotterdam gaf alleen de regio Zaanstreek-Waterland desgevraagd tegenover Zembla aan hier voorstander van te zijn.

Regie en samenstelling: Erwin Otten
Research: Suzan Borst, Josephine Mensink en Jan Salden

Abonneer je op ons kanaal: http://bit.ly/ZEMBLA_BNNVARA

Luister onze onderzoeksverhalen in onze podcast:
Spotify podcast: https://spoti.fi/2UBbCQ6
Apple podcast: https://apple.co/3wVX4ZA

Volg ons ook hier:
Instagram:   / zembla_bnnvara  
Facebook:   / zembla.tv  
Twitter:   / zembla  
LinkedIn:   / zembla-bnnvara