Brandweermensen die PTSS hebben gekregen door hun werk, worden onvoldoende ondersteund door hun werkgever.

Zembla deed de afgelopen maanden onderzoek naar hoe de brandweer omgaat met PTSS en sprak daarvoor met onder meer brandweermensen, advocaten en vakbonden.
De brandweer rukt honderden keren per dag uit naar incidenten. Het brandweerwerk is ingrijpender dan alleen branden die geblust moeten worden. Beknellingen bij verkeersongelukken, verdrinkingen, suïcides en heel veel reanimaties. De bijna dagelijkse confrontatie met de dood kan leiden tot een posttraumatische stressstoornis (PTSS).

Waar Defensie en de politie PTSS al lang als een beroepsziekte hebben erkend, doet de brandweer dat nog niet. Uit ons onderzoek blijkt dat de brandweer nauwelijks zicht heeft op de omvang en ernst van PTSS binnen de eigen gelederen. Volgens de officiële cijfers is het aantal brandweermensen met een posttraumatische stressstoornis in Nederland beperkt tot een handvol. Maar op basis van internationaal onderzoek loopt het werkelijke aantal in de vele honderden, mogelijk zelfs zo’n 1500.

Tijs van Lieshout, directeur van de veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland en voorzitter van de landelijke raad van brandweercommandanten, geeft tegenover Zembla toe dat getraumatiseerde brandweermensen al jarenlang onvoldoende hulp krijgen. “Dat is al 20 jaar zo. Dat is een wrange conclusie.”

Brandweermensen zeggen niet goed voorbereid te worden op de impact van de gebeurtenissen die ze meemaken, zoals bijvoorbeeld verdrinkingen, beknellingen en suïcides. Daar komt bij dat de brandweer sinds 2006 steeds meer reanimaties uitvoert, omdat zij een kortere aanrijtijd heeft dan de ambulance. Zembla ontdekt dat van alle hulpdiensten de brandweer inmiddels veruit de meeste reanimaties verricht.

Alleen in Amsterdam en Rotterdam deed de brandweer er vorig jaar al zo’n 2.000. “Als ik van mensen afscheid neem voor hun pensioen, dan hebben ze soms meer dan 1500 reanimaties meegemaakt”, zegt de Amsterdamse brandweercommandant Tijs van Lieshout. Bij 80 procent van de reanimaties overlijdt het slachtoffer, waaronder soms ook baby’s en kleine kinderen. “Wat ik aan dood heb gezien”, zegt een brandweerman in Zembla, “dat kan je brein niet aan.”

Volgens advocaat Vincent Dolderman, gespecialiseerd in PTSS bij de politie, Defensie en sinds kort ook de brandweer, hebben veiligheidsregio’s hun zorgplicht als werkgever geschonden door onvoldoende zorg en ondersteuning te bieden. Hij heeft namens 10 cliënten die tijdens hun werk bij de brandweer PTSS hebben opgelopen de veiligheidsregio aansprakelijk gesteld. Dolderman zegt wekelijks nieuwe meldingen te krijgen.

Regie en samenstelling: Erwin Otten
Research: Suzan Borst, Josephine Mensink en Jan Salden

Abonneer je op ons kanaal: http://bit.ly/ZEMBLA_BNNVARA
Luister onze onderzoeksverhalen in onze podcast:
Spotify podcast: https://spoti.fi/2UBbCQ6
Apple podcast: https://apple.co/3wVX4ZA

Volg ons ook hier:
Instagram:   / zembla_bnnvara  
Facebook:   / zembla.tv  
Twitter:   / zembla  
LinkedIn:   / zembla-bnnvara