ชีวิตที่สอง
บรรพที่ 413 ศูนย์พัฒนาน้ำบาดาล 2 สระบุรี
ตอนที่หก ภัยแล้งภาคตะวันออก
ภาคสอง หลั่งน้ำตาหรือกลืนเลือด

กรมทรัพยากรน้ำบาดาล ระดมสรรพกำลัง เพื่อดำเนินการในสิ่งที่เป็นไปไม่ได้ให้เป็นไปได้ ภาคตะวันออก หาน้ำได้ยาก ส่วนใหญ่จะเป็นน้ำในชั้นหินซึ่งมีปริมาณน้ำไม่มากพอ 10 ลบม/ชม/บ่อ
ผมเคยเป็นหัวหน้างานเจาะที่ฝ่ายฯสระบุรีมาก่อน เคยควบคุมพื้นที่ภาคตะวันออก ไม่คิดว่า มันจะเป็นไปได้
ระดมนักธรณีเข้าพื้นที่ จำได้ว่ารวมตัวกันเช่าโรงแรมกันที่ อ.บ้านฉาง วิ่งสำรวจหาจุดเจาะน้ำบาดาล เพื่อให้หน่วยเจาะเข้าดำเนินการตามที่พวกเขาชี้จุด สุดท้ายก็ไปมะรุมมะตุ้มเจาะที่ อ.บ้านค่าย เพราะเป็นแหล่งน้ำบาดาลที่มีศักยภาพเพียงพอ ถ้าเจาะไม่กี่บ่อ ก็ Ok แต่ถ้ามากไปก็จะแย่งน้ำกัน ปริมาณน้ำที่สูบได้จะลดลง
ระดม หน่วยเจาะ หน่วยทดสอบปริมาณน้ำ หน่วยซ่อม เข้าพื้นที่ ผมไม่ทราบว่ากี่หน่วย ผมไม่เกี่ยว มาทำงานก็แค่พี่ขอมา
ยังมีการก่อสร้างบ่อแนวนอนอีกแบบหนึ่ง กมลศักดิ์ บัวอ่อน เป็นคนดำเนินการแถวชลบุรีเขาเรียกว่า collection Well เป็นการใช้รถแบ็คโฮล์(back Hole) ขุดนำ แล้ววางท่อตามแนวนอน ผมไม่เคยไปดู ไม่ทราบรายละเอียดของมัน
ส่วนผมกับพี่ อนันต์ เกตุเอม พักในเมืองระยอง เพราะใกล้กับไชด์งานเรามากกว่า
ดำเนินการของเราไปไม่เกี่ยวกับใคร รู้สึกเหมือนหน่วยรบแบบกองโจรเลย เพราะพวกเราไม่มีชื่ออยู่ในโครงการกันทั้งคู่
ดำเนินการเจาะนำด้วยเครื่องเจาะร้อยสายไฟเสร็จ ลากท่อตะแกรง(Screen)เข้าไปตามรูที่เจาะไว้แล้ว ผลปรากฏว่า ไม่สำเร็จ ท่อตะแกรงหัก ต้องลากขึ้นมาใหม่
Screen หรือท่อตะแกรง (ผมไม่รู้จะเรียกมันว่าอย่างไรให้พวกคุณเข้าใจ เลยเรียกมันเองว่า ท่อตะแกรง พวกเราชาวน้ำบาดาลเรียกมันทับศัพท์ว่า screen มันเป็นท่อที่ให้น้ำไหลเข้ามาในบ่อ มี Number ให้เลือกใช้ตามความเหมาะสมของชั้นให้น้ำ
เช่น NO.10 ก็จะหมายความว่า ช่องให้น้ำจะมีขนาด 10 Feeler เป็นต้น
Feeler เป็นหน่วยวัดละเอียดทางช่างอย่างหนึ่ง เครื่องมือที่ใช้วัดเรียกว่า Feeler Gauge ลักษณะเป็นแผ่นบาง ๆ เวลาวัด ต้องเสียบเข้าไปในช่องที่ต้องการวัด ดึงเข้าออก จะต้องรู้สึกไม่ตึงหรือหลวมเกินไป
Feeler Gauge บางคนอาจจะเคยเห็น แต่บางคนคงไม่ พวกที่ทำงานทางด้านช่าง สมควรจะรู้จักมันทุกคน
พ่ายแพ้ยกแรก มานั่งหาสาเหตุ ที่ร้านเหล้าเคล้าข้าวต้มริมทาง ผมเสนอความคิดต่อท่านประธานว่า
“Screen 1 ท่อน ยาว 10 ฟุต หรือ 3 เมตร ต่อแต่ละท่อนเขาด้วยกันด้วยข้อต่อแข็ง เมื่อเราลากลงมาในรูนำที่เราเจาะเป็นรัศมีโค้ง มันให้ตัวไม่ได้ จึงหักกลาง ผมเสนอให้ทำ ข้อต่ออ่อน(Flexible Joint) ต่อ Screen แต่ละท่อนเข้าด้วยกัน มันจะได้ให้ตัวตามแนวโค้งได้ ท่านประธาน เห็นด้วย เมาแล้วกลับไปนอนเลียบาดแผลของความพ่ายแพ้ที่โรงแรม
ทำ Flexible Joint ทดลองลากท่อเข้ารูอีกครั้ง ปรากฏว่า สำเร็จ สามารถก่อสร้างบ่อแนวนอนในฝันได้
ติดตั้ง Submersible Pump สูบน้ำ ชาวบ้านเริ่มเข้ามาสังเกตการณ์ ซุบซิบ แผ่ขยายความคิดว่า เราจะเอาน้ำจากพื้นที่ของเขาไปให้ โรงงานอุตสาหกรรม บ่อของเราติดกับคลอง ชาวบ้านคิดว่า เราจะสูบลงคลองไปให้โรงงาน
หลังจากพวกเราทำบ่อสำเร็จ พี่ อนันต์ ก็เข้าพื้นที่เต็มตัว สั่งการหน่วยเจาะต่าง ๆ เหมือนแกเป็นหัวหน้าโครงการ ทิ้งผมให้เฝ้าบ่ออยู่คนเดียว
ชาวบ้านเดินขบวนหาว่า เราจะเอาน้ำจากในพื้นที่เขาไปให้อุตสาหกรรม
สมคิด บัวเพ็ง หัวหน้าโครงการ ต้องเดินทางมาชี้แจงชาวบ้าน(ที่จริงผมก็ ชี้แจงไปแล้ว แต่เขาไม่ฟัง อยากให้คนใหญ่โตกว่านี้มาชี้แจง ผมมันคนตัวเล็ก)
ผมยังคงเฝ้าอยู่ที่บ่อ สูบน้ำไปเรื่อย ๆ เพื่อทดสอบปริมาณน้ำ ปรากฏว่า ปริมาณน้ำที่สูบได้ ลดลงเรื่อย ๆ
สาเหตุคงเกิดจากเราไม่สามารถลงกรวดกันทรายเข้าบ่อได้ ทำให้ทรายเข้าบ่อ และบัญหาที่หนักที่สุดคือ เราเลือกพื้นที่ไม่ถูกต้อง ผมไม่ทราบว่า พี่ อนันต์ เลือกอย่างไร มีการสำรวจล่วงหน้าไหม ปรากฏว่า ทรายแถวนั้น มี ไมกา ปนอยู่ มันเป็นแผ่นเล็ก ๆ เมื่อสูบน้ำ มันจะไหลมาเสียบตามช่องว่างของ Screen ทำให้บ่ออุดตัน สุดท้ายต้องทิ้งบ่อ
ในแง่วิศวกรรม ถือว่า ประสบความสำเร็จ เพราะเราเจาะและก่อสร้างบ่อสำเร็จในแง่การเลือกสถานที่ถือว่า เราโชคไม่ดี เลือกสถานที่ผิด
ในความเห็นของผม เป็นไปได้ที่จะเจาะบ่อแบบนี้ แต่ต้องคิดหาวิธี กรุกรวดกันทรายเข้าบ่อให้ได้ก่อน
เสร็จงาน ผมกลับสระบุรี แต่พี่ อนันต์ น่าจะอยู่ สั่งการหน่วยเจาะต่อ(ผมไม่แน่ใจ เพียงแต่ดูเหมือน เคยได้ยินคำว่า เก็บน้ำทุกเม็ด เก็บทุกชั้นน้ำ ซึ่งมันผิดวิธีของการก่อสร้างบ่อบาดาล)
จบโครงการฯ ถือว่า อุโรม แก้วจันทร์ บริหารจัดการได้ดี แม้จะมีปัญหาบ้างแต่ก็แก้ไขได้ แต่เขาคงเครียดน่าดู เพราะเท่าที่รู้ เขาต้องเข้าโรงพยาบาล
มีการฉลองที่ระยอง เขาเชิญผมไปด้วยไม่รู้ในฐานะอะไร ปรากฏว่า ผมได้โล่จากกระทรวงด้วย ระบุว่า”ผู้ให้ความร่วมมือดีเด่น”
แปลกดี ผมไม่เกี่ยวกับโครงการนี้เลย ผมไม่ทราบว่า พี่อนันต์ได้โล่ อะไรไหม หรือใครได้โล่อะไรบ้าง
ไม่นานนัก มีคำสั่ง ย้าย อธิบดีกรมน้ำบาดาลไปกระทรวง
อธิบดีฯ จัดแถลงข่าว สุพจน์ เจิมสวัสดิ์พงษ์ โทรมา ชวนผมไปให้กำลังใจ ผมปฏิเสธ นิสัยผมไม่ชอบไปยืนข้างหลังใครเป็น Wall Paper
เช้า หนังสือพิมพ์ ลงข่าว อธิบดี หลั่งน้ำตาลาออก
มีคนบอกว่า ไม่ได้หลั่งน้ำตา แต่ กลืนเลือด
จะหลั่งน้ำตา หรือ กลืนเลือด มันก็ผ่านมาแล้ว
แต่ถ้าใครได้ดูทีวีคืนนั้น จะรู้ว่า หลั่งน้ำตา หรือ กลืนเลือด

นงชลิต
28/6/57/15.23
ผมใช้รูปฝูงผีเสื้อที่ ปางสีดา มาทำเป้นวีดีโอ ตอนต้นเดือนคิดว่าจะไปเยือนฝูงเพื่อนเก่าอีกครั้ง
ถึงฤดูที่พวกเขาเหล่านั้นออกมาเริงร่าในผืนป่าของอุทยานแห่งชาติปางสีดาอีกครั้ง แต่ไม่ได้ไป ติดธุระโน่นนี่ เจ็บป่วยตามสังขารบ้าง ไม่รู้จะได้ไปไหม
คิดถึงพวกเขาเหล่านั้น