Published On Sep 8, 2015
ព្រះអង្គនន់ដែលត្រូវគូបដិបក្ខមានយួននៅពីក្រោយប្រហារជីវិតទាំងពូជ (ភាគ៥៧)
ដោយ ជុន ច័ន្ទបុត្រ
2015-09-08
ព្រះអង្គនន់ព្រះរៀម ឡើងគ្រងរាជ្យនៅចន្លោះឆ្នាំ១៧៧៥ និងឆ្នាំ១៧៧៩។ ក្នុងរយៈពេលបួនឆ្នាំនៃការគ្រងរាជ្យរបស់ព្រះអង្គនេះ ព្រះអង្គបានពឹងសៀម ឲ្យជួយធ្វើសង្គ្រាម។ តែទីបំផុត ព្រះរាជារាមាធិបតីអង្គនន់ នេះ ត្រូវគូបដិបក្ខដែលមានយួន នៅពីក្រោយ ប្រហារជីវិតបង់ទាំងពូជ។
គ.៣៣ ព្រះអង្គនន់ព្រះរៀម (ឆ្នាំ១៧៧៥-ឆ្នាំ១៧៧៩)
ព្រះអង្គនន់ព្រះរៀម ដែលជាបុត្រាព្រះស្រីជ័យជេដ្ឋអង្គស្ងួន ទ្រង់បានឡើងសោយរាជ្យនៅរាជធានីឧត្តុង្គ ក្នុងឆ្នាំ១៧៧៥ បន្ទាប់ពីព្រះឧទ័យរាជាអង្គតន់ ដាក់រាជ្យថ្វាយព្រះអង្គមក ដោយមានព្រះនាមក្នុងរាជ្យថា ព្រះបាទសម្ដេចស្ដេចព្រះរាជឱង្ការ ព្រះរាមាធិបតីរាជាធិរាជ។ ក្នុងរាជ្យព្រះអង្គ ប្រទេសកម្ពុជា បានធ្លាក់ពីការត្រួតត្រារបស់យួន ចូលទៅនៅក្រោមការត្រួតត្រារបស់សៀម វិញម្ដង។
នៅដើមរាជ្យព្រះអង្គ នៅឯប្រទេសយួនអណ្ណាម មានការបះបោររបស់ពួកតៃស៊ឺន ប្រឆាំងនឹងស្ដេចយួន។ ពេលនោះ មន្ត្រីយួន ដែលឈរនៅតំបន់ព្រៃនគរ បានចាត់បម្រើឲ្យនាំសំបុត្រមកសុំទ័ព និងស្បៀងពីប្រទេសខ្មែរ ទៅជួយច្បាំង ប៉ុន្តែព្រះរាមាធិបតីព្រះអង្គនន់ មិនយល់ព្រមជួយតាមសំណើនោះឡើយ។ មេទ័ពយួន ខឹងណាស់ ក៏ប្រមូលកម្លាំងទ័ពយ៉ាងច្រើននាំឡើងមកវាយបន្ទាយខ្មែរនៅភ្នំពេញ។ តែទីបំផុត ទ័ពយួន ត្រូវបរាជ័យដកថយទៅវិញ។
មួយចំណែកទៀតនៅក្នុងរាជវាំងឧត្តុង្គ មានមន្ត្រីម្នាក់ឈ្មោះឧកញ៉ា វិបុលរាជស៊ូ មិនសប្បាយចិត្តនឹងព្រះរាមាធិបតីព្រះអង្គនន់ ជាស្ដេចផែនដីថ្មី ក៏រកវិធីញុះញង់បំបែកបំបាក់ផ្ទៃក្នុងឲ្យចលាចលឡើង ដោយដំបូង មន្ត្រីនេះបានទូលញុះញង់ព្រះមហាឧបរាជធម្មរាជា ថាស្ដេចផែនដីបានចោទថា ព្រះអង្គធម្ម នេះ ប៉ងក្បត់ដណ្ដើមរាជ្យសម្បត្តិ។ ប៉ុន្តែមហាឧបរាជអង្គធម្ម មិនជឿ ហើយប្រដៅមន្ត្រីនេះឲ្យស្មោះនឹងស្ដេចផែនដីផង។ ដោយខ្លាចបែកការឮដំណឹងពីគំនិតមិនល្អរបស់ខ្លួនដល់ស្ដេចផែនដី ដែលនាំឲ្យមានទោសដល់ជីវិត ឧកញ៉ា វិបុលរាជស៊ូ ក៏បែរជារកល្បិចទូលញុះញង់ព្រះអង្គនន់ ស្ដេចផែនដីម្ដង ដោយចោទថា ព្រះមហាឧបរាជប៉ងដណ្ដើមរាជ្យ ដោយបានបបួលខ្លួនឲ្យរួមចូលដៃជាមួយផង។
