#belgesel
1. Dünya Savaşı adım adım yaklaşırken Rusya, 1905 Devriminin yaralarını sarmak için yoğun bir çaba içerisindeydi. Açılan ilk Duma'da öne çıkan Pyotr Stolypin, Çar Nikolay tarafından başbakanlık görevine getirildi. Stolypin, Çarlık Rusya'nın son dönemine damga vuracak reformlara imza attı. Rusya'nın en önemli sorunlarından toprak sorununa el atan başbakan, çıkarttığı kanunlarla köhnemiş Mir Sistemi'ni kaldırdı. Köylüleri özel mülkle tanıştırmaya çalışan Stolypin, tarımda verimliliği arttıracak adımlar attı. Aynı dönemde Rus devrimcileri, rejime muhalefetini sürdürmeye çalışıyordu. Devrimin başarısız olmasıyla Vladimir Lenin, baskılar sonucu Rusya'yı terketti. Önce Finlandiya'ya, ardından İsviçre'ye giden Lenin, uygun zemin için gününü bekleyecekti.

Toparlanma işaretleri gösteren Rusya, bir başka suikast ile çalkalandı. Devlet erkanı, II. Alexander için yapılan heykelin açılışı için Kiev'e gelmişti. Okhrana'da görevli ve çarı korumak için yanlarında bulunan çifte ajan Dmitriy Bogrov, katıldıkları gösteri sırasında başbakana karşı gerçekleştirdiği suikastla Rus tarihine damga vurdu. Rusya, yine çalkantılı günlere sahne oldu.

Balkanlarda yaşanan gelişmeler ise tüm Avrupa'yı etkiledi. Yükselen Sırp milliyetçiliği, darbeyle hanedan ailesini değiştirmiş, Avusturya-Macaristan'a karşı daha agresif bir politika izlemeye başlamıştı. Balkan kazanı bir kez daha kaynarken sürpriz haber Osmanlı Devletinden geldi. 1908 yılında, başını Resneli Niyazi, Enver, Eyüp Sabri gibi subayların çektiği bir grup İttihatçı, Reval görüşmelerine ve devletin durumuna tepki olarak bir isyan başlattı. İsyan, meşrutiyet rejimini geri getirecek, Osmanlı tarihinde ikinci kez meşrutiyet rejimine geçilecekti.

İstanbul'da yaşananlar, devletleri harekete geçirdi. Rusya, Avusturya-Macaristan ile bir uzlaşıya varmıştı. Fakat Avusturya-Macaristan, kritik bir hamleyle Bosna Hersek'i ilhak etti. Boğazlarda kazanım elde etmeye çalışan Rusya, bu krizden eli boş döndü. Bosna'nın ilhakı, Sırbistan'da çok büyük tepkiye yol açtı. İki devlet arasındaki ilişkiler, hat safhada bir gerginliğe ulaştı.

Aynı dönemde İtalyanlarla da masaya oturan Çar Nikolay, Boğazlara destek vermesine karşılık Trablusgarp'ta onları destekleyeceğini iletti. Tarihe Racconigi Uzlaşısı olarak geçen bu anlaşmayla İtalya, Trablusgarp'a saldırdı. Osmanlı Devleti, zaten zor durumdaydı. Trablusgarp'ta direnmeye çalışırken esas felaket haberi, Balkanlardan geldi. Tarihe Balkan Birliği olarak geçen Sırbistan, Bulgaristan, Yunanistan ve Karadağ ittifakı, Osmanlı devletine karşı savaş açtı. Balkan Savaşı, birkaç haftada Osmanlı için faciaya dönüştü. Yaşanan mücadelenin ardından Sırbistan, hem toprak hem de özgüven kazanmıştı. Avusturya'ya karşı olan tutumunu iyice sertleştirdi.

İki devlet arasındaki gerginlik, Franz Ferdinand'ın Bosna ziyaretiyle felaketi getirdi. Ferdinand ve eşi Sophie Chotek, oynadıkları kumarı canıyla ödedi. Sırp milliyetçileri, 1. Dünya Savaşına giden yolu açacaktı. O güne kadar birçok diplomatik krizi çözmeyi başaran devletler, bu sınavı geçemeyecekti. Tarihe Temmuz Krizi olarak geçen dönemde özellikle Almanya ve Rusya, adım adım savaşa yürüdü. Devasa iki devletin hükümdarları Kayzer Wilhelm ile Çar Nikolay, frenlemeye çalıştıkları savaştan kaçamayacaktı.

Barış için son girişim, iki hükümdar arasındaki telgraflar yoluyla gerçekleşti. Nicky-Willy Telgrafları olarak anılan bir dizi karşılıklı savaşı önleme çabası içeren bu telgraflar, dünyayı cehennemden kurtaramayacaktı.

Beğenmenizi umuyor, keyifli seyirler diliyorum. Lütfen like, dislike ve yorumlarınızı esirgemeyiniz. Sevgiler.

Video Bölümleri:
00:00 - 10:40 Stolypin Devri ve Suikast
10:40 - 17:48 1908 Bosna Krizi
17:48 - 20:56 Osmanlı Dağılıyor: Trablusgarp ve Balkan Felaketi
20:56 - 27:55 Rusya Yine Krize Giriyor
27:55 - 29:36 Savaşa Beş Kala: Liman von Sanders Krizi
29:36 - 32:41 Franz Ferdinand - Kara El
32:41 - 37:25 Temmuz Krizi ve Kaçınılmaz Son
37:25 - 43:02 Son Girişim: Nicky ve Willy Telgraf Başında

Tankların Doğuşu Belgesel Serisi:    • Oyunu Değiştirenler: Tank  
Alman İmparatorluğunun Doğuşu Belgeseli:    • Belgesel: Alman İmparatorluğu'nun Kur...  
Osmanlı ve Diğer Ülkeler Hakkında Çeşitli Belgeseller:    • Tarih 101 Video İçerikleri  

Kaynakça;
Onur Önol - Onur İşçi - Rusya İmparatorluğu'nun Çöküşü; Harp Yahut İhtilal
Simon Sebag Montefiore - The Romanovs 1613 - 1918
Sean McMeekin - 1.Dünya Savaşı'nda Rusya'nın Rolü
Catrine Clay - Kral İmparator Çar
XIX. Yüzyıl Siyasi Tarihi - Fahir Armaoğlu
Andrew Wiest - Birinci Dünya Savaşı Tarihi
Kezban Acar - Rusya; Ortaçağ'dan Sovyet Devrimi'ne
Rusya Tarihi - George Vernadsky
Rusya'nın Kısa Tarihi - Paul Bushkovitch


Kanalımızı desteklemek ve ek içeriklere ulaşmak için;
   / @tarih101yt