900 ปี เป็นอย่างน้อยที่ "เวียงลอ" ได้ปรากฏชื่อขึ้นในตำนานบนพื้นที่ภาคเหนือตอนบน ฝั่งตะวันออก
จากข้อมูลทางโบราณคดีพบว่า เวียงลอ อ.จุน จ.พะเยา เป็นถิ่นอาศัยของมนุษย์มาตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์ตอนปลาย กระทั่งพัฒนาเข้าสู่ยุคประวัติศาสตร์ที่เริ่มมีบันทึกถึงชื่อ "เวียงลอ" เป็นลำดับเรื่อยมา
เมืองโบราณเวียงลอ รุ่งเรืองสุดขีดในยุคล้านนา หนาแน่นไปด้วยโบราณสถานราว 40-50 แห่ง กระจัดกระจายอยู่ทั่วไป ซึ่งหาได้ยากยิ่งในบรรดาเมืองโบราณ พื้นที่ภาคเหนือตอนบนฝั่งตะวันออก
ที่สำคัญ ศาสนสถานต่าง ๆ ยังคงหลงเหลือร่องรอยให้เราได้สืบค้นความรุ่งเรืองของเวียงลอเมื่อครั้งอดีตมากมาย โดยมีความเข้มแข็งของชุมชนช่วยกันปกปักษ์รักษาโบราณสถานเหล่านี้เอาไว้ได้อย่างน่าชื่นชม