Năm Uẩn là năm yếu tố hay năm nhóm kết hợp lại tạo thành con người hay nói cách khác ,con người là một hợp thể của năm yếu tố gồm có:
1/ SẮC UẨN: là yếu tố về Sinh lý như mắt,tai, mũi,lưỡi,thân, các đối tượng của giác quan:sắc,âm thanh,mùi vị.
2/ THỌ UẨN: là yếu tố về Cảm giác…do sự tiếp xúc giữa giác quan và đối tượng mà sinh ra Thọ.
3/ TƯỞNG UẨN: là yếu tố Tri giác, là sự nhận biết đối tượng giác quan hay tâm lý. Tri giác tuỳ thuộc vào những kinh nghiệm đã qua như khi thấy đoá hoa Hồng,tan nhận ra ngay .
4/ HÀNH UẨN: là những tâm lý tạo động lực đi tới tạo nghiệp như ước muốn,quyết định.
5/ THỨC UẨN: là yếu tố nhận thức, Thức là có khả năng rõ biết phản ảnh thế giới hiện thực.
Mục đích của phân tích Năm Uẩn không phải là hình thành một hệ thống triết lý về con người và vũ trụ,mà để nhìn thấy rõ rệt bản chất của con người. Những khổ đau của con người là do vô minh,là không thấy rõ bản chất của sự sống.Do vô minh nên chấp ngã,chấp cái chủ thể bất biến,do chấp ngã mà có tham ái,sân hận,si mê,do tham,sân,si mà có sợ hãi,thất vọng..
Tu Tập quán chiếu sâu sắc Năm Uẩn thì “ mình “ sẽ sinh,trí tuệ sẽ sinh ,chấp thủ và tham ái sẽ diệt,đó là mục đích của tu tập Quán Chiếu Năm Uẩn .
Quán Năm Uẩn là vô thường,là khổ đau,là trống rỗng,là vô ngã. Trang bị cho mình một cái nhìn sáng tỏ,chánh kiến về thân thể,về tình cảm,về nhận thức tư tưởng,về những hoạt động sâu kín của tâm lý rằng chúng ta vô thường,vô ngã,nếu chấp thủ tham ái chúng ta sẽ đưa đến khổ đau.
Quán chiếu Năm Uẩn sẽ đem đến Trí Tuệ và giải thoát khổ đau.
Đức Phật dạy “ Ai không chấp trước,không tham luyến,không suy tưởng,không hoàn hỷ về sắc,thọ,tưởng,hành ,thức.. người ấy giải thoát khỏi ác ma “ .