Wyprawa na Kijów (Wyprawa kijowska), to jedno z najmniej znanych a jednocześnie jedno z największych militarnych polskich zwycięstw w historii.
Bitwa nad Bugiem w 1018 roku (zwane też bitwą pod Wołyniem) była wielkim sukcesem zarówno polskiego wojska jak i pokazem siły gospodarczej i politycznej polskiego Państwa, które sprawnie prowadziło walka na kilku frontach jednocześnie (nie zawsze militarnej, ale także dyplomatycznej).

Choć od bitwy upłynęło już tysiąc lat (w 2018 roku jej rocznica przeszła niezauważona), to pozostaje ona wciąż jednym z najbardziej chwalebnych dokonań polskiego oręża a jej znaczenie jest równie duże co słynnej bitwy pod Cedynią (blisko odry) w 972 roku gdzie zabezpieczyliśmy nasze zachodnie granice na Pomorzu.

Co piszę o Bitwie pod Wołyniem kronikarze:

Nestor z Kijowa
Nestor, mnich kijowskiego klasztoru i autor "Powieści minionych lat" (znanej również jako "Latopis Nestora"), wspomina o wyprawie Bolesława Chrobrego na Kijów w 1018 roku, w tym o bitwie nad Bugiem.
W "Powieści minionych lat" Nestor opisuje tę bitwę z perspektywy ruskiej, co daje nam możliwość porównania z relacją Thietmara. Nestor przedstawia starcie jako istotne wydarzenie w konflikcie między Bolesławem Chrobrym a Jarosławem Mądrym.
Według Nestora, bitwa nad Bugiem była przełomowym momentem w kampanii. Pisze on:
"I przybył Bolesław na Bugu, a Jarosław zebrał wojów wielu i wyszedł przeciw niemu. I spotkali się na Bugu, i zginęło wielu wojów Jarosławowych, a sam Jarosław uciekł..."
W relacji Nestora podkreśla się klęskę Jarosława Mądrego i jego zmuszenie do odwrotu, co umożliwiło Bolesławowi kontynuowanie marszu na Kijów. Nestor nie unika opisania ucieczki Jarosława, co było dla ruskiej armii znacznym upokorzeniem.
Thietmar z Merseburga
Niemiecki biskup i kronikarz, opisał wydarzenia z 1018 roku, w tym bitwę nad Bugiem, w swojej kronice znanej jako "Chronicon Thietmari". Bitwa ta miała miejsce podczas wyprawy Bolesława Chrobrego na Kijów, w której starł się z wojskami Jarosława Mądrego.
Thietmar szczegółowo relacjonuje tę wyprawę, w tym bitwę nad Bugiem, chociaż jego relacja jest zwięzła. Wspomina o zwycięstwie Bolesława nad wojskami Jarosława, które miało miejsce 22 lipca 1018 roku. Thietmar napisał:
"Bolesław przybył nad rzekę Bug, gdzie pokonał Rusinów, a wśród nich była ich książęca straż przednia, która nie była w stanie go powstrzymać."
Odnosi się tutaj do tego, że siły Bolesława Chrobrego skutecznie pokonały wojska rusko-waregskie, zmuszając Jarosława Mądrego do odwrotu.
Thietmar podkreśla w swojej kronice zdolności wojskowe i determinację Bolesława, który dzięki swoim umiejętnościom militarnym zdołał zdominować swoich przeciwników, co umożliwiło mu dalszy marsz na Kijów.
Gall Anonim
Gall Anonim, autor "Kroniki polskiej", opisuje wyprawę Bolesława Chrobrego na Kijów, ale jego relacja jest bardziej ogólnikowa i skupia się na ogólnych sukcesach Bolesława, a nie na konkretnych bitwach. Gall opisuje, jak Bolesław Chrobry odnosił sukcesy w walkach przeciwko Rusinom i zdobył Kijów, ale nie wspomina wprost o bitwie nad Bugiem.
Gall Anonim napisał:
"Wyruszył zatem Bolesław na Ruś z silną armią i wspomógł Zbigniewa, syna Włodzimierza, w jego walce o Kijów, który zdobył przy pomocy Bolesława. Po zdobyciu Kijowa Bolesław wysłał wielu jeńców do Polski."
Relacja ta jest dosyć lakoniczna i nie wspomina o konkretnych starciach, takich jak bitwa nad Bugiem, ale podkreśla sukces militarny Bolesława, który doprowadził do zdobycia Kijowa.
Wincenty Kadłubek
Innym polskim kronikarzem, który wspomina wyprawę kijowską Bolesława Chrobrego, jest Wincenty Kadłubek. Jego "Kronika polska" również odnosi się do tej wyprawy, ale podobnie jak Gall Anonim, Kadłubek nie skupia się na szczegółowych opisach poszczególnych bitew. Kadłubek bardziej koncentruje się na legendarnych i moralizatorskich aspektach historii, często mieszając fakty z fikcją.
Kadłubek napisał:
"Bolesław, książę wielki i potężny, ruszył na Ruś i zajął Kijów, wziął w niewolę wielu ludzi i zdobył wielkie łupy."
Jan Długosz
Jan Długosz, znacznie późniejszy kronikarz, w swoich "Rocznikach czyli kronikach sławnego Królestwa Polskiego" również wspomina o wyprawie na Kijów, ale jego relacja pochodzi z późniejszych źródeł i jest bardziej szczegółowa niż relacje Galla Anonima czy Kadłubka. Długosz wspomina o trudach wyprawy i o zwycięstwie Bolesława nad wojskami Jarosława, ale także nie poświęca wiele miejsca samej bitwie nad Bugiem.
#historia #polska #1018 #zaliczonena5