การปฏิบัติ ต้องทำตลอดเวลา
ทำแล้วก็หยุด นานๆ มาทำอีก ไม่ได้ผลหรอก
ต้องสะสมความรู้ถูก ความเข้าใจถูก
ถ้าเราไม่เจริญสติ
ไม่มีสมาธิ หรือจิตใจอยู่กับเนื้อกับตัว
ไม่เจริญปัญญา
เราก็จะสมสมความรู้ผิด ความเข้าใจผิด
ที่เราเวียนว่ายตายเกิด ไม่รู้จักเลิก
ก็เพราะสะสมความรู้ผิด ความเข้าใจผิด

เพราะฉะนั้น การจะมาฝึกจิตตัวเอง
ให้เกิดความรู้ ให้เกิดความฉลาดขึ้นมา หยุดไม่ได้
ถ้าหยุดเมื่อไร จิตจะพลิกไปเรียนรู้สิ่งที่ผิดขึ้นมาอีก
พอขี้เกียจขึ้นมา ขี้เกียจแล้วไม่ดู
พอไม่ดู มันก็หลง ว่าตัวเราของเรา มีจริงๆ
แต่ถ้าอดทน ดูแล้วดูอีกลงไป
ตัวเราไม่มี ตัวเราไม่มี
ถึงจุดหนึ่ง จิตก็จะยอมรับความจริง
เราต้องดูซ้ำแล้วซ้ำอีก เพื่อให้จิตยอมรับความจริง

มันไม่ใช่เรื่องสะกดจิต
การสะกดจิต ใช้การโน้มนำบังคับ
ครอบงำ เพื่อให้เชื่อตาม
อันนี้เราเป็นตัวของตัวเอง
เรียนรู้กาย เรียนรู้ใจ ตามความเป็นจริง
ไม่ได้ถูกสะกดจิต แล้วก็ไม่ได้สะกดจิตตัวเองด้วย
ดูของจริงไป จนกระทั่งใจมันยอมรับความจริง
ยอมรับเมื่อไร ตัณหาจะไม่เกิดอีก

สิ่งที่พระพุทธเจ้าสอน
ทุกข์ ให้รู้ สมุทัย คือตัวตัณหา ให้ละ
ตราบใดที่เราไม่สามารถละตัณหาได้ ใจก็ยังทุกข์อยู่
เพราะฉะนั้น เวลาจะดับทุกข์
ทุกข์ดับ ตรงที่ตัณหาดับ
ตัณหาจะดับ ก็ตรงที่อวิชชา คือความไม่รู้ดับ
ความไม่รู้จะดับได้ ก็ต้องเกิดความรู้ถูก ความเข้าใจถูก
การปฏิบัติ เพื่อให้เกิดความรู้ถูก ความเข้าใจถูก
เรียกว่า วิปัสสนากรรมฐาน

แล้วทำอย่างไรจึงจะรู้ถูก เข้าใจถูก
รู้กายอย่างที่กายเป็น รู้ใจอย่างที่ใจเป็น
ดูอย่างที่เขาเป็น
ไม่ใช่บังคับมัน แล้วก็ไม่ได้ลืมมัน
อย่างเราไปกินข้าว แล้วเราก็เพลิดเพลิน
อย่างนี้ลืมกาย ลืมใจ เราไม่ได้ปฏิบัติ
ระหว่างที่ลืมกาย ลืมใจ
เราสะสมความรู้ผิด ความเข้าใจผิดเข้ามาอีก

คล้ายๆ เราจะไล่น้ำเน่าออกจากคลอง
เอาน้ำดีมาใส่ไปเรื่อยๆ
เสร็จแล้ว เราก็ไปเปิดประตูน้ำให้น้ำเน่าเข้ามาอีก
มันเป็นงานที่ไม่รู้จักจบจักสิ้น
เพราะอย่างนั้น มีสติ รักษาจิตไปเรื่อยๆ
เหมือนทำนบกั้นน้ำ
มีสติ คุ้มครองจิตของเราไปเรื่อย
มีสมาธิ คือสภาวะที่จิตใจอยู่กับเนื้อกับตัว
ไม่ใช่ว่า สมาธิแปลว่าสงบ สงบเป็นของตื้น
สมาธิที่สำคัญ คือสภาวะที่จิตใจอยู่กับตัวเอง
รู้เนื้อรู้ตัว เป็นตัวของตัวเอง
ตัวนี้ยากมาก ถ้าไม่มีพระพุทธเจ้ามาสอน
โอกาสที่เราจะเจอสภาวะที่จิตใจอยู่กับตัวเองนั้นหายาก

ต้องค่อย ๆ ฝึก
วิธีให้ใจอยู่กับตัวเอง ทำกรรมฐานสักอย่างหนึ่ง
แล้วคอยรู้ทันเวลาจิตมันหลงไปที่อื่น หัดรู้ไป
หลงแล้วรู้ หลงแล้วรู้ไป อันนี้เราจะได้สมาธิ
แล้วหัดรู้สภาวะไป
อย่างสภาวะที่เกิดทั้งวัน เช่น ความอยาก เกิดทั้งวัน
อยากแล้วรู้ อยากแล้วรู้
ต่อไปพออยากแล้ว สติจะเกิดเอง

สติเกิดจากจิตจำสภาวะได้แม่น
เราจึงต้องมีเครื่องมี ๒ ตัวนี้ มีสติ กับมีสมาธิที่ถูกต้อง


-- พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม ศรีราชา
วันที่ ๑ กันยายน ๒๕๖๑ ไฟล์ 610901B ซีดีแผ่นที่ ๗๘

ติดตามข่าวสาร อ่านพระธรรมคำสอน และดาวน์โหลดไฟล์เสียง
เว็บไซต์ทางการ: www.dhamma.com
Facebook Page: fb.com/dhammateachings
Instagram: instagram.com/dhammadotcom
Line : @dhammadotcom